Aşırı Duyarlılık Pnömonisi Nedir?

Aşırı duyarlılık pnömonisi, akciğer dokusu iltihabına atıfta bulunan genel bir terimdir. Aşırı duyarlılık pnömonisi, küf veya diğer parçacıklar gibi maddeler (alerjenler) akciğerlerin hava keselerini tahriş ettiğinde ortaya çıkar. Bazı alerjenlere duyarlı kişiler bir reaksiyon geliştirebilir. Aşırı duyarlılık pnömonisi, akut (kısa süreli veya ani başlangıçlı) veya kronik (uzun süreli) olabilir. Aşırı duyarlılık pnömonisi tedavi edilebilir ve yönetilebilir, ancak durum ilerleyebiliyorsa akciğerlerde kalıcı yara izi ve hasar yaşamak mümkündür.

Aşırı duyarlılık pnömonisi, en yaygın interstisyel akciğer hastalığı (ILD) türlerinden biridir. ILD durumlarının, akciğer dokusunda ilerleyici skarlaşmaya neden olduğu bilinmektedir.

Bir enfeksiyon olan pnömoninin aksine, aşırı duyarlılık pnömonisi bir tür alerjik reaksiyondur. Hem aşırı duyarlılık pnömonisi hem de pnömoni, akciğer iltihabını tanımlar. Bununla birlikte, doktorunuz aşırı duyarlılık pnömonisi olduğunu söylüyorsa, muhtemelen pnömoni dışında iltihaplı bir akciğer rahatsızlığından bahsediyordur.

Pnömoni Belirtileri

Aşırı duyarlılık pnömonisinin semptomları yoğunluk, sıklık ve ciddiyet açısından kişiden kişiye değişir. Semptomlar ayrıca hastalığın akut veya kronik olmasına da bağlıdır.

Akut Aşırı Duyarlılık Pnömonisi

Akut vakalarda semptomlar anidir ve 12 saat ila birkaç gün sürer. Akut pnömoni vakalarının semptomları şunları içerebilir:

• Baş ağrısı
• Titreme
• Ateş
• Yorgunluk
• Nefes darlığı
• Kuru öksürük
• Göğüste gerginlik

Akut aşırı duyarlılık pnömonisi, kronik pnömoni kadar ciddi olmasa da, teşhis edilmemiş veya tedavi edilmemiş bırakılırken, sonunda kronik pnömoniye dönüşebilir.

Amerikan Akciğer Derneği'ne göre, akut pnömoni hastalarının yaklaşık% 5'i kronik pnömoni geliştirecek.

Kronik Aşırı Duyarlılık Pnömonisi

Kronik aşırı duyarlılık pnömonisinin belirti ve semptomları akut tipe benzer, ancak bunlar daha yoğundur ve birkaç haftadan uzun sürer. Ek belirti ve semptomlar şunları içerebilir:

• İştah kaybı
• İstenmeyen kilo kaybı
• Akciğer fibrozu (hasarlı ve yaralı akciğerler)
• Parmak ve ayak parmağı çarpması (parmakların genişlemesi ve yuvarlanması)
• Rales: Sağlıksız akciğerleri stetoskopla incelerken anormal tıkırtı sesleri duyulur
• Grip benzeri hastalık (ateş, titreme, kas veya eklem ağrısı vb.)

Nadiren de olsa, kronik pnömoni, pulmoner fibroz adı verilen geri dönüşü olmayan akciğer dokusu skarlaşmasına yol açabilir. Pulmoner fibroz, vücudun dokularına çok az oksijen ulaşmasından kaynaklanan son derece ciddi bir durumdur.

Pulmoner fibrozun semptomları şunları içerebilir:

• Hızlı, sığ nefes alma
• Nefes darlığı
• Kuru, kesen bir öksürük
• İstenmeyen kilo kaybı
• Kronik yorgunluk
• Parmak ve ayak parmağı sopası
• Ateş ve / veya titreme
• Baş ağrısı
• Eklem ve / veya kas ağrısı

Pulmoner fibrozun seyri ve semptomların şiddeti kişiden kişiye değişecektir.Bazı insanlar şiddetli semptomlarla hızlı bir şekilde hastalanırken, diğerleri aylar veya yıllar boyunca yavaş yavaş ortaya çıkan orta dereceli semptomlar yaşayacaktır.

Doktor Ne Zaman Görülür?

Belirtiler şiddetli ve yönetilemez olduğunda doktorunuzu görmelisiniz. Örneğin, akciğerlerde şiddetli, devam eden grip benzeri semptomlar veya sıvı belirtileri yaşarsanız, bunlar derhal doktorunuzu ziyaret etmenizi gerektirir.

Grip olan çoğu kişi birkaç gün ila iki hafta içinde iyileşir. Bununla birlikte, semptomlar iki haftadan fazla sürerse veya nefes alma sorunları, yüksek ateş veya göğüs ağrısı yaşamaya başlarsanız, hemen doktorunuzu aramalısınız. .

Aşırı duyarlılık pnömonisi kalıcı akciğer hasarına yol açabileceğinden, semptomlar şiddetli ve kişisel bakım ile tedavi edilmesi imkansız hale gelmeden hemen önce bir doktora görünmek özellikle önemlidir.

Aşırı duyarlılık pnömonisi tedavi edilmeden bırakıldığında yaşamı tehdit edebilir. Bunun nedeni, akciğer iltihabı ve diğer semptomların, kalbin akciğerlere kan pompalamasını zorlaştırmasıdır.

Komplikasyonlar

Akciğerlerde sıvı birikmesi - ister aşırı duyarlılık pnömonisi isterse başka bir durumla ilgili olsun - erken yakalanmaz ve tedavi edilmezse hayatı tehdit edebilir. Kronik pnömoni teşhisi konulursa doktorunuz bu komplikasyonu arayacaktır. Nefes alırken homurdanma, hırıltı veya hırıltı sesleri duyduğunuzu düşünüyorsanız bunu herhangi bir doktorla paylaşmalısınız.

Aşırı duyarlılık pnömonisinin daha fazla, şiddetli semptomları solunum problemlerine neden olabilir. Genellikle bu, akciğerlerin gerektiği kadar etkili çalışmasını engelleyen akciğer yaralarının sonucudur. Ek olarak, kan dolaşımına ulaşan oksijen miktarı bozulabilir.

Nedenleri

Aşırı duyarlılık pnömonisi, alerjenlerin ve bazı maddelerin solunması sonucunda oluşur. Aşağıdakiler dahil yüzlerce maddenin pnömoniye neden olduğu bilinmektedir:

• Küfler, mantarlar ve diğer patojenler
• Kimyasallar
• Proteinler
• Bakteriler ve mikobakteriler

Bu maddelerin solunduğunda akciğer dokusu iltihabına neden olduğu bilinmektedir. Alerjene tekrar tekrar maruz kalırsa, akciğerler iltihaplı kalacaktır. Bir kişi, aylar veya yıllar boyunca sürekli olarak düşük seviyelerde alerjenlere maruz kalırsa, kronik aşırı duyarlılık pnömonisi geliştirme olasılığı daha yüksektir.

Risk faktörleri

Bazı risk faktörleri, aşırı duyarlılık pnömonisi geliştirme riskinizi artırabilir. Bunlar yaş, cinsiyet, çevre, iş, aile geçmişi, yaşam tarzı ve diğer tıbbi koşullara sahip olmayı içerir.

Yaş: Aşırı duyarlılık pnömonisi her yaştan herkesi etkileyebilir, ancak genellikle 50 ila 55 yaşları arasındaki kişilerde teşhis edilir. Aynı zamanda yaygın bir çocukluk çağı kronik interstisyel akciğer hastalığı türüdür.

Cinsiyet: Bazı çalışmalar, aşırı duyarlılık pnömonisinin kadınlarda daha yaygın olduğunu bulmuştur, ancak erkekler ve kadınlar arasındaki farklar nispeten küçüktür.

Çevresel: Çevresel maruziyet tek başına kronik aşırı duyarlılık pnömonisine neden olmak için yeterli değildir, ancak özellikle diğer risk faktörleriyle birlikte bağışıklık sistemi reaksiyonlarına neden olabilir.

İş: İş sırasında belirli kimyasallara tekrar tekrar maruz kalmak aşırı duyarlılık pnömonisine neden olabilir ve bazı meslekler riski artırabilir. Bunlar, çiftçilik ve hayvanlara veya kuşlara bakmayı, ağaç işleri ve şarap yapımını içeren diğer meslekleri içerir. Bir kişi, kendi evlerinde, evcil hayvanları, özellikle kuşlar da dahil olmak üzere, riski artırabilecek benzer maddelere maruz kalabilir.

Aile öyküsü ve genetik: Genetiğin bazı insanları pnömoniye yatkın hale getirdiği düşünülmektedir. Ancak nüfusun sadece küçük bir kısmı durumu geliştirdiğinden, pnömoniye genetik yatkınlık henüz kanıtlanmamıştır, ancak bazı ailelerde birden fazla kişi bu durumu geliştirebilir. Ailede birden fazla kişide aşırı duyarlılık pnömonisi varsa, durum ailevi aşırı duyarlılık pnömonisidir. Araştırmacılar, aynı genetik yapıya sahip kişilerin neden olabileceğini açıklayabileceğine inandıkları için, riski artırabilecek genetik bağışıklık sistemi proteinlerine bakmaya başlıyorlar. belirli madde maruziyetlerine karşı aynı tepkiye sahip.

Yaşam Tarzı: Sigara içmek aşırı duyarlılık pnömonisi gelişme riskini artırmasa da durumu kötüleştirebilir ve ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Aşırı duyarlılık pnömonisi teşhisi konduysa, riskinizi azaltmak için sigarayı nasıl bırakabileceğiniz konusunda doktorunuzla konuşun. hastalığın ciddi komplikasyonları.

Tıbbi durumlar: Bazı viral enfeksiyonlar, bir kişinin aşırı duyarlılık pnömonisi geliştirmesini artırabilir.

Özellikle solunum problemleri olmak üzere aşırı duyarlılık pnömonisi semptomlarınız varsa doktorunuzu görmelisiniz. Ne kadar erken tıbbi yardım alırsanız, komplikasyon riskinizi ve bu durumun etkilerini o kadar azaltabilirsiniz.

Teşhis

Aşırı duyarlılık pnömonisinin semptomları, diğer akciğer rahatsızlıklarının semptomlarına benzer. Bu, doktorunuzun tanı koymadan önce birkaç test yapması gerektiği anlamına gelir. Doktorunuz ayrıca diğer olası durumları da ekarte etmek isteyecektir.

Aşırı duyarlılık pnömonisine neden olan maddelerden herhangi biriyle temas halinde olduğunuzu paylaşırsanız, doktorunuz aşırı duyarlılık pnömonisinden şüphelenecektir. Bunun belirlenmesi, tıbbi bir geçmiş ve fiziksel bir muayene ile başlar.

Doktorunuz aşağıdakiler dahil ek testler isteyebilir:

• Kan çalışması, vücudunuzdaki beyaz kan hücresi seviyelerini (enfeksiyon belirtilerini aramak için) ve bir kişinin şu anda bir bağışıklık sistemi reaksiyonu yaşadığı diğer belirteçleri değerlendirebilir. Küf, toz ve diğer alerjenlere karşı antikorlar için kan testi yapılabilir.
• Akciğerlerde iltihaplanma veya sıvı aramak için bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları ve X ışınları dahil görüntüleme
• Nefes alıp verdiğinizde ciğerlerinizin nasıl ilerlediğini görmek için spirometri
• Kan dolaşımındaki oksijen miktarını kontrol etmek için oksimetri
• Akciğer dokusunu pnömoni belirtileri açısından kontrol etmek için bir akciğer biyopsisi
• Akciğerleri incelemek ve doku ve sıvı örnekleri toplamak için bir bronkoskopi. Bronkoskopi, boğazdan aşağıya hava yollarına ince, esnek bir tüp (bronkoskop) sokulmasını içerir. Bronkoskop, klinisyenin hava yollarının içini görmesini sağlayan bir ışık ve ona bağlı bir kameraya sahiptir.

Tedavi

Size aşırı duyarlılık pnömonisi teşhisi konduğunda, reaksiyonun kaynağını belirleyebilirseniz, doktorunuz bundan kaçınmanızı tavsiye edecektir. Alerjeni evinizden veya işyerinizden nasıl önleyebileceğiniz veya ortadan kaldırabileceğiniz hakkında doktorunuzla konuşun. Aşırı duyarlılık pnömonisi yeterince erken teşhis edilirse, hasar tersine çevrilebilir ve akciğerler normale dönebilir.

Ağır vakalarda semptomların kaynağından kaçınmak yeterli olmayabilir. Doktorunuz aşağıdakiler dahil başka tedaviler önerebilir:

• Kortikosteroidler: Bu ilaçlar hap veya enjeksiyon olarak mevcuttur ve iltihabı azaltmaya yardımcı olmak için kullanılır.
• Oksijen tedavisi: Solunum problemleriniz varsa, doktorunuz size ilave oksijen yazacaktır.
• Bronkodilatörler: Bu ilaçlar solunum yollarını rahatlatır, böylece daha iyi nefes alabilirsiniz.
• Akciğer nakli: Akciğeriniz ciddi şekilde hasar görmüşse, akciğer nakline ihtiyacınız olabilir. Eşleşmiş bir bağışçı için bir bekleme listesinde beklemeniz gerekecektir.

Verywell'den Bir Söz

Aşırı duyarlılık pnömonisini önlemenin en iyi yolu, hangi maddelerin durumu geliştirmenize neden olabileceğinin farkında olmak ve bunlardan kaçınmaktır. Isıtma, soğutma ve havalandırma ünitelerinin rutin kontrolü, evinizdeki havadan yayılan tahriş edici maddeleri azaltabilir ve aşırı duyarlılık pnömonisi riskini potansiyel olarak azaltabilir. Ayrıca, sahip olabileceğiniz herhangi bir alerjinin ve evinizdeki veya işyerinizdeki olası alerjenlerin de farkında olmalısınız. Alerjenlere maruz kalabileceğiniz bölgelerde olmanız gerekiyorsa, ağzı ve burnu kapatan bir yüz maskesi takmak maruz kalmayı azaltabilir.

Aşırı duyarlılık pnömonisi, tedavi edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açar. Bu nedenle semptomların farkında olmalı ve özellikle nefes darlığı ve diğer solunum problemleri gibi semptomları yaşarsanız mümkün olan en kısa sürede tedavi olmalısınız.